Η εαρινή ισημερία, που για το 2022 ήταν στις 20 Μαρτίου, σηματοδοτεί την αρχή της άνοιξης. Την ημέρα αυτή ο Ήλιος βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον ισημερινό της Γης και η διάρκεια της ημέρας είναι περίπου ίση με της νύχτας. Η δράση με τίτλο: «Το Πείραμα του Ερατοσθένη για τον υπολογισμό της ακτίνας της Γης» δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να υπολογίσουν την ακτίνα της Γης επαναλαμβάνοντας το διάσημο πείραμα του αρχαίου Έλληνα μαθηματικού,
αστρονόμου και φιλοσόφου Ερατοσθένη. Βασικός στόχος της δράσης είναι η ανάδειξη του πειράματος, ως αναπόσπαστου συστατικού της εκπαιδευτικής διαδικασίας, μέσα από την συμμετοχή μαθητών και εκπαιδευτικών σε βιωματικές και συνεργατικές ανακαλυπτικές δραστηριότητες.
Η δραστηριότητα της υλοποίησης του ιστορικού πειράματος του Ερατοσθένη είναι ιδιαίτερα απλή. Με την απλότητα όμως αυτή, είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό ότι κατορθώνει να:
-οδηγεί στη διαπιστωμένη γνώση και αποδοχή της αξίας των Θετικών Επιστημών για την κατανόηση του σύμπαντος κόσμου.
-προσελκύει αβίαστα το ενδιαφέρον των μαθητών και μαγνητίζει τη σκέψη αρκετών, ώστε να προωθεί και να καλλιεργεί τη θετική στάση τους απέναντι στις Θετικές Επιστήμες.
Με αφορμή λοιπόν την εαρινή ισημερία, αποφασίσαμε την πραγματοποίηση του πειράματος στην αυλή του Σχολείου μας. Υπεύθυνοι για την οργάνωση και πραγματοποίηση της δράσης ήταν οι καθηγητές του σχολείου, Σπηλιάς Νικόλαος
Σπυρίδων Φυσικός και Θεριανού Δήμητρα Μαθηματικός.
Στη δράση συμμετείχαν ομάδες μαθητών της Β΄ τάξης του Γυμνασίου Νυδριού. Η δράση κατά την υλοποίησή της, αναπτύχτηκε μέσα από τρεις φάσεις:
Η Α’ φάση διάρκειας 2 διδακτικών ωρών πραγματοποιήθηκε στο εργαστήριο φυσικών επιστημών του σχολείου. Η φάση αυτή προκάλεσε την κινητοποίηση των μαθητών και τους προετοίμασε για εμπλοκή στο πείραμα μέσα από τα ακόλουθα
στάδια: Έγινε ιστορική αναδρομή με αξιοποίηση κατάλληλα επιλεγμένων βίντεο. Οι μαθητές ενημερώθηκαν για τον Ερατοσθένη και το διάσημο πείραμά του. Έγινε χρήση λογισμικών για τον υπολογισμό του ζενίθ του ήλιου κατά την εαρινή Ισημερία, Google maps για εύρεση των γεωγραφικών συντεταγμένων του σχολείου και για τον υπολογισμό της απόστασης δύο τοποθεσιών.
Η Β’ φάση διάρκειας 1 διδακτικής ώρας πραγματοποιήθηκε στο προαύλιο του
σχολείου. Την 21η Μαρτίου ημέρα Δευτέρα, όπως ήταν προγραμματισμένο, υλοποιήσαμε το πείραμα στο προαύλιο του σχολείου με απλά υλικά και κατάλληλα διαμορφωμένο φύλλο εργασίας. Στη δράση συμμετείχαν το σύνολο των παρόντων
μαθητών της Β΄ Γυμνασίου (39 μαθητέ ς) οι οποίοι χωρίστηκαν σε 8 ομάδες. Οι μαθητές της κάθε ομάδας είχαν συγκεκριμένους ρόλους, στους οποίους εναλλάσσονταν σε κάθε μέτρηση. Προμηθευτήκαμε από το εργαστήριο φυσικών
επιστημών 8 ορθοστάτες, όσες και οι ομάδες των μαθητών. Ευτυχώς η μέρα ήταν ηλιόλουστη και έτσι καταφέραμε να πάρουμε χωρίς προβλήματα αξιόπιστες μετρήσεις. Στη συνέχεια έγινε η επεξεργασία των μετρήσεων και η εξαγωγή του
αποτελέσματος. Όλα τα αποτελέσματα είχαν μικρή απόκλιση από την τιμή της μέσης ακτίνας της γης, γεγονός που ικανοποίησε ιδιαίτερα τους μαθητές.
Η Γ’ φάση διάρκειας 1 διδακτικής ώρας πραγματοποιήθηκε στην σχολική
αίθουσα. Έγινε σχολιασμός των αποτελεσμάτων και ανατροφοδότηση στην τάξη. Οι μαθητές ανέλυσαν τις μετρήσεις και τα πειραματικά δεδομένα που συνέλεξαν οι ίδιοι κατά την εκτέλεση του πειράματος. Αναζητήθηκαν οι αιτίες των σφαλμάτων και δώσαμε όλοι συγχαρητήρια στην ομάδα με την ακριβέστερη μέτρηση. Με την ολοκλήρωση της διδακτικής παρέμβασης διαπιστώθηκε ότι η βιωματική προσέγγιση της γνώσης βοήθησε τους μαθητές να κατακτήσουν τους
γνωστικούς στόχους που είχαν τεθεί.
Το αίσθημα ικανοποίησης των μαθητών από την όλη διαδικασία έδειξε πως όχι μόνο το διασκεδάσαμε, αλλά και θαυμάσαμε το πως η απλή σκέψη οδηγεί σε σπουδαίες ανακαλύψεις. Η συγκεκριμένη δράση που αφορά στην καλλιέργεια και ενίσχυση πολλών δεξιοτήτων καλό θα είναι να συνεχιστεί και την επόμενη σχολική χρονιά και να εφαρμοστεί σε περισσότερα τμήματα και τάξεις μαθητών. Η καλλιέργεια δεξιοτήτων που συμβάλλουν στην βαθύτερη κατανόηση της γνώσης είναι αποτελεσματική, όταν είναι συνεχής, καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπαιδευτικής
διαδικασίας.
